د پاکستان حکومت پرېکړه کړې، چې تر یوې بلې میاشتې پورې به هم د دوی هوايي حریم د هندي الوتکو پر مخ تړلی وي.
جیو نیوز راپور ورکړی، چې په تېره یوه میاشت کې هند د دغه حریم د بندېدو له امله ۸ میلیارده روپۍ تاوان کړی.
دا تاوان تر ډېره د تیلو او کمه برخه یې بیا د هندي الوتکو لپاره د اوږد مزل له امله اوښتی.
د یادونې ده، چې پاکستان د اپریل په ۲۴مه خپل هوايي حریم د هندي الوتکو پر مخ تړلی وو.
د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف ویلي، چې عاصم منیر د هند شوم بریدونه او پلانونه شنډ کړي او « مور وطن پاکستان» ته یې ستر ویاړونه راوړي.
نوموړي عاصم منیر ته د فیلډ مارشالۍ له امله مبارکي ورکړې او ویلي یې دي، چې د ده تر مشرۍ لاندې پاکستاني ځواکونو په خورا زړورتیا سره د پاکستان ځمکنۍ بشپړتیا ساتلې.
د یادونې ده، چې د پاکستان مرکزي کابینې تېره ورځ عاصم منیر ته مارشالي ورکړه او هغه یې د هند خلاف عملیاتو کې بریالی وباله.
د طالبانو حکومت د بلخ والي یوسف وفا ویلي چې پخواني نافذه قوانین د دوی له لوري لغوه شوي او دولتي ادارې باید یوازې د طالبانو نوي اصول او فرمانونه پلي کړي.
د بلخ ولایت مطبوعاتي دفتر په خپره شوې خبرپاڼه کې ویلي چې وفا په اداري غونډه کې د طالبانو حکومت د مشر شیخ هبتالله اخندزاده د امرونو پر عملي کولو هم ټینګار وکړ.
نوموړي مسؤلینو ته سپارښتنه کړې چې پخواني قوانین له اعتباره وغورځوي او پر ځای یې د طالبانو وضع شوي اصول تطبیق کړي.
هغه د بلخ د برېښنا ادارې ته لارښوونه کړې چې د پخوانیو چارواکو د کورونو او املاکو د برېښنا پاتې پورونه باید په قسطونو سره راټول کړي.
په ورته وخت کې، د طالبانو حکومت مشر هبتالله اخندزاده اعلان کړی چې د افغانستان پخوانی اساسي قانون نه مني او حتی یوه ماده یې هم د منلو وړ نه ده.
د سيانان تلویزیوني شبکې د څو امریکايي چارواکو له قوله، چې نومونه یې نه دي افشا شوي، راپور ورکړی چې نوې استخباراتي معلومات ښيي چې اسرائیل د ایران د اټومي تاسیساتو د احتمالي برید لپاره جدي چمتووالی نیسي.
چارواکو سيانان ته ویلي، دا اقدام ښايي نه یوازې د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ له دریځ سره ښکاره اختلاف څرګند کړي، بلکې د سیمې د پراخې شخړې د رامنځته کېدو خطر به هم له ځانه سره ولري.
راپور زیاتوي، لا تر اوسه دا روښانه نه ده چې د اسرائیلو مشرانو د دغه برید وروستۍ پرېکړه کړې که نه؛ خو د داسې یوه اقدام احتمال په وروستیو میاشتو کې په څرګند ډول زیات شوی دی.
د امریکايي چارواکو په وینا، دا احتمال په ځانګړې توګه هغه مهال زیاتېږي چې د امریکا او د ایران ترمنځ خبرې یوې داسې هوکړې ته ورسېږي چې د اسرائیل له نظره ضعیفه یا نه منل کېدونکې وي.
د زلمي خلیلزاد مېرمنې شرل بنارد ویلي چې د طالبانو تر واک لاندې افغانستان ته د افغان کډوالو د بېرته ستنېدو په اړه اندېښنې “بېبنسټه” دي.
نوموړې ویلي، کډوال باید له ستنېدو و نه وېرېږي.
هغې د ښځو او نجونو پر زدهکړو د بندیز غندنه کړې او دا یې د نه منلو او له دیني پلوه بېبنسټه عمل بللی؛ خو د رسنیو هغه راپورونه یې رد کړي چې ګواکي طالبان د ښځو سخته ځپنه کوي.
نوموړې چې څه موده وړاندې کابل ته سفر کړی و، وړاندیز کړی چې که بېرته ستانه شوي افغانان د تعلیمي نظام په اړه اندېښمن وي، خپل ماشومان دې شخصي ښوونځیو ته ولیږي.
بنارد همداراز د طالبانو د حکومت منزوي کېدل د هېوادونو لهخوا “ناعادلانه او عجیب” بللي او ادعا یې کړې چې د ښځو وضعیت په هند کې د افغانستان په پرتله ډېر خراب دی.
هغې ویلي: «طالبان له ښځو سره هغسې ظالمانه چلند نه کوي لکه هند، چې یو پرمختللی او ځواکمن هېواد ګڼل کېږي.»
د بریتانیا حکومت د اسرائیل سفیر احضار کړی.
یاد حکومت ویلي چې د بهرنیو چارو وزیر ډیویډ لامي د اسرائیل سفیر د غزې په تړاو د پوځي عملیاتو د پراخېدو په غبرګون کې احضار کړی دی.
بل لورته برېټانوي رسنیو لیکلي، چې لامي به له اسرائیل سره د سوداګریزو خبرو اترو د درولو اعلان هم وکړي.
دا په داسې حال کې ده چې نن د کاناډا، برېتانیا او فرانسې مشرانو هم خبرداری ورکړی و، چې که اسرائیل پر غزې بریدونه بند نه کړي؛ نو دوی به پر دغه هېواد بندیزونه ولګوي.
د طالبانو حکومت د عدليې وزیر، عبدالحکیم شرعي د روسیې په سنپترزبورګ کې د نړیوالې حقوقي سرمشریزې په غونډه کې ویلي چې د طالبانو زندانونه اوس د اصلاح، تربیې او دیني پوهاوي مرکزونه ګرځېدلي دي.
نوموړي ویلي، چې دا زندانونه اوس د زندانیانو د اصلاح په ځایونو بدل شوي دي.
هغه دا څرګندونې داسې مهال کوي، چې تر دې وړاندې د طالبانو زندانونو کې د شکنجې او جنسي ځورونې مستند راپورونه خپاره شوي.
د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ویلي، هیله لري چې له ایران سره د اټومي خبرو اترو لړۍ دوام ومومي او په وینا یې د دې خبرو ناکامي به خطرناکې پایلې ولري.
نوموړي ویلي که څه هم واشنګټن چمتو دی چې هر ډول سناریو ته ځواب ووایي؛ خو غوره دا ده چې خبرې نتیجې ته ورسیږي.
روبیو زیاته کړې:«د امریکا هدف دا دی چې له ایران سره داسې یو توافق ته ورسیږي چې دا هېواد له تېرو شلو کلونو څخه متفاوت مسیر ته بوځي. هغه مسیر چې د سولې، اقتصادي پراختیا، او غیرنظامي اټومي پروګرام تضمین وکړي؛ خو د یورانیمو غنيسازي پکې شامله نه وي.»
هغه ټینګار کړی چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ روښانه کړې چې ایران باید هېڅکله اټومي وسلو ته لاسرسی پیدا نه کړي او دا به هېڅکله ونهشي.
مارکو روبیو همداراز ویلي، که څه هم دا بهیر له ستونزو ډک دی؛ خو امریکا لا هم ژمنه ده چې د دې ډیپلوماټیکو هڅو برخه پاتې شي.
د هند سترې محکمې د مادیا پردېش د بيجیپي ګوند د وزیر کنور ویجی شاه بښنه ونه منله.
ویجي شاه، د پوځي قومندانې صوفیه قریشي په اړه ویلي وو، چې هغه د « ترهګرو خور» ده.
د هغه دغو څرګندونو ټولنیزو رسنیو کې هم توند غبرګونونه را وپارول، چې وروسته یې نوموړی بښنې ته اړ کړ.
نوموړي که څه هم په رسمي ډول بښنه غوښتې؛ خو د هند سترې محکمې د هغه دا بښنه له قانون تېښته بللې او ویلي یې دي، چې دا چاره یوازې د « تمساح د اوښکو» په معنی ده.
د یادونې ده چې د هند او پاکستان ترمنځ جګړه کې د هند لخوا صوفیه قریشي او ومېکا سینګ د هند د هوایي ځواک قومنده په غاړه لرله.
وزیرستان کې پر ماشومانو د پاکستاني پوځیانو د برید له کبله په میرعلي کې لاریونونه پیل شوي.
د پښتون ژغورنې غورځنګ یو غړي حنیف پښتین ویلي، چې نن به د پښتونخوا پوهنتونونو کې هم لاریونونه وي.
بل لورته پخواني پاکستاني لوبغاړي شاهد افریدي ویلي، چې پر دغه کار خواشینی دی.
پاکستاني پوځیانو د یوې بېپیلوټه الوتکې په برید کې څو ماشومان وژلي وو.