لیکواله: فاطمه ملکزۍ
ګودر د پښتو ادب یوه ژوره او ځانګړې سمبولیکه بڼه ده، چې نه یوازې د اوبو راوړلو لپاره فزیکي ځای دی، بلکې د پښتني ټولنې د ارزښتونو، مینې، او انساني اړیکو یوه ژوره انځورګري هم کوي. په پښتو ادب کې ګودر د یوه مهمې کلتوري نښې په توګه وړاندې کېږي، چې د ټولنیز ژوند، انسانیت، او مینې ښکلاوې څرګندوي.
دا ځای د پښتني ټولنې د ارزښتونو او هیلو استازیتوب کوي. په ځانګړي ډول، ګودر د انجونو ترمنځ د اړیکو او د ژوند د ښکلاوو او پیچلتیاوو د څرګندولو لپاره یوه بې سارې فضا ده.
په پښتو ادب او فولکلور کې ګودر ځانګړی ځای لري چیرته چې پیغلې یوازې د اوبو راوړلو لپاره نه، بلکې د خپلو احساساتو د اظهار او د ژوند د کیسو شریکولو لپاره هم راټولیږي. په دې ځای کې د ټولنې غمیزې، خوښۍ، او د زړه خبرې، د اوبو د څاڅکو سره ګډېږي، چې د پښتني کلتور یوه ژوره او پرتمینه برخه ګرځي.
په ګودر کې د پښتنو د ټولنیزو اړیکو ښکلې انځورګري شوې ده. د پښتو ادب ګڼې ټپې، سندرې، او اشعار د ګودر په چاپیریال کې د ځوانانو، پیغلو، او د ټولنیز ژوند د ښکلاوو انځورونه وړاندې کوي. د دې ځای د رومانټیک فضا څخه څرګندېږي چې ګودر د ژوند د سادګۍ او ښکلا یوه ښکلې بڼه ده.
د دې ځای په اړه یوه مشهوره ټپه وایي:
ګودر د پیغلو جماعت دی
امام یې نشته، مخ په لمر ولاړې دینه
دا ټپه د ګودر په چاپیریال کې د مینې او انساني اړیکو یوه نرمه فضا ښیي، چیرته چې ځوانان او پیغلې د خپل مینې احساسات په آزادۍ سره شریکوي. د پښتو ادب په دې برخه کې، ګودر د هغو اړیکو او رابطو نغمه ده چې د یوه ټولنې د کلتور او تاریخ یوه مهمه برخه جوړوي.
که څه هم چې نن ورځ ګودر د پخواني وختونو په شان ژوندی نه دی، خو معنوي ارزښتونه یې لا هم په پښتو ادب کې ژوندۍ پاتې دي. معاصر پښتو شاعران اوس هم ګودر ته د یوې ژور کلتوري ارزښت په توګه اشاره کوي.
د عبدالباري جهاني یو بیت دی:
“پابندۍ دي لګېدلي د ګودر پر دیدنونو
ښکلي ټولي ترهېدلي نن چینه هغسي نه ده”
دا بیت د دې ښکارندویي کوي چې څنګه د ګودر تاریخي او کلتوري ارزښتونه په معاصر ادب کې ژوندۍ پاتې دي، که څه هم نن ورځ د ګودر چاپیریال د پخوانیو زمانو په شان نه دی، خو د هغه معنوي ارزښتونه او اړخونه لا هم د شاعرانو له لورې په شعرونو کې راژوندۍ کېږي.
د ګودر یادونه او دې سره تړلې سمبولیک ارزښتونه نه یوازې د پښتو ادب یوه مهمه ځانګړنه بلکې د پښتني ټولنې یوه ژوره نغمه هم وړاندې کوي، چې د کلتور، مینې، او انساني اړیکو پیچلتیاوې په ځانګړې او پرتمینه توګه بیانوي.
