دوشنبه, دسمبر 23, 2024
Homeکورپاڼهد هنري نثر او معنا درې تړاوونه

د هنري نثر او معنا درې تړاوونه

لیکوال: رحمت شاه فراز

له معنا سره د هنري نثر لومړنی تړاو به د نی او ساز په مثال کې وګورو. د نی په څېر صيقل شوی او لطيف هنري نثر هله ساز پنځولی شي، چې د يوه هنرمند ګوتو ته ورشي او هنرمندانه پوکی ور پو کړای شي. د ناهنرمند سړي لپاره نی يوازې منځتشی لرګی دی، چې هېڅ درد يې نه دوا کوي. مثلا په ډېره هنري او تصويري ژبه چې د يوه داسې لېوني په ژوند کتاب وليکو، چې نه يې له لېونتوب مخکې دوره د بې ساري پرمختګ او لاسته راوړنو يوه خبره ولري او نه يې د لېونتوب عوامل سترګې ويښوونکي وي او نه يې له لېونتوب وروسته ژوند د درس او پند يو څو ټکي ولري. ايا تر داسې اثر نه به د لېوني پر ژوند اروپواهنيزه څېړنه ډېره ګټوره نه وي؟

له معنا سره د هنري نثر دوهم تړاو په ښکلي مار کې ګورو. ځينې ماران دومره ښکلي وي، چې سترګې نه ترې اوړي، خو درون يې ټول له زهرو ډک وي. ايا دغه مقوله خو به زما نافهمي يا تقليد نه وي، چې ډېر ښکلی يې، ډېر زهرجن وي؟ په ډېر ښکلي هنري نثر پنځول شوې شيطاني خبرې، انسان دښمنه فلسفې او د تباهيو او برباديو لارښودګوټي به له هغه مار سره څومره فرق ولري، چې ساتونک يې پرې عاشق وي او معشوقه يې د نېښ وهلو شېبې ته انتظار وي؟

له معنا سره د هنري نثر دريم تړاو به په ګل کې ولټوو. ګلونه د معنا او هنري نثر ډېر ښکلی امتزاج را په ګوته کوي. ګل نه د منځتشي نی په څېر دی، چې يوازې هنرمندانه شونډې ترې ساز او معنا ويستلای شي او نه د کوه قافي ښکلا لرونکي مار په څېر دی، چې نه به يې څښتن ښه ورځ ترې وويني او نه نندارچيان. ګل‌اندامه هنري نثر ته چې عادي انسان ور نږدې شي، له خوږو وږمو يې ذوق او احساس معطر شي، چې عطار ګوتې ور وړي، عطرينې وږمې ترې را وزبېښي او او چې مچۍ پرې راټولې شي، د شاتو خواږه ترې ساز کړي‌، په دې معنا چې له ګل‌اندامه هنري نثر نه ژوي او حشرې هم خپله برخه وړلی شي.

*هغسې* چې ښکلي اخلاق د څېرې بدرنګي پټولی شي، ايا ښکلې ژبه هم بدرنګي او عبثوالی پټولی شي؟ دغه راز هغسې چې بدرنګه اخلاق مو په ښکلي څېره کې هم بد راځي، نو په ښکلې ژبه کې بدرنګه او بې معنا خبره به مو ولې بده نه راځي؟

اړونده مطالب

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here